علوم پیراپزشکی و بهداشت نظامی

مقدمه: خودکشی عامل اصلی مرگ و میر خشونت‌آمیز در سراسر جهان است. مهارت حل مسأله و ناامیدی به عنوان دو شاخص مهم در جهت پیش‌بینی فکر خودکشی و پیشگیری از اقدام به خودکشی در بیماران افسرده شناخته می‌شوند. هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه‌ای طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در رابطه بین سبک‌های حل مسأله با ناامیدی در افراد اقدام‌کننده به خودکشی بیمارستان هاشمی‌نژاد مشهد بود.
مواد و روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی مبتنی بر معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد اقدام کننده به خودکشی در بیمارستان هاشمی‌نژاد مشهد (آذر تا اسفند ماه ۱۴۰۱) بود که به روش نمونه گیری در دسترس، ۲۰۱ بیمار پس از کسب رضایت پرسشنامه‌ها را تکمیل کردند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه یانگ (1998)، ناامیدی بک (1994)، سبک‌های حل مسأله کسیدی و لانگ (1996) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش آمار توصیفی از گزارش فراوانی، میانگین و انحراف معیار استفاده شد و از مدل‌سازی معادلات ساختاری برای ارزیابی مدل فرضی  توسط نرم‌افزارهای spss26 و Amos24 استفاده گردید.
یافته‌ها: نتایج مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد که در مدل فرضی تمام شاخص‌ها برازش مناسبی داشتند و مدل مورد نظر تأیید شد. همچنین ضرایب مسیر نشان داد که مسیر مستقیم از سبک‌های حل مسأله به طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و ناامیدی و مسیر مستقیم از طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه به ناامیدی مثبت و معنادار بودند. ولی مسیر مستقیم از طرحواره‌های ناسازگار اولیه به ناامیدی معنی‌دار نبود. همچنین ضرایب غیرمستقیم نشان داد که طرح‌واره‌های ناسازگار در رابطه بین سبک‌های حل مسأله و ناامیدی نقش میانجی داشت.
نتیجه گیری: براساس نتایج حاصل از پژوهش حاضر، متغیر سبک‌های حل مسأله در تعامل با نقش واسطه‌ای طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در تبیین ناامیدی در افراد اقدام‌کننده به خودکشی نقش ایفا می‌کند. بنابراین سبک‌های حل مسأله می‌تواند میزان ناامیدی بیماران اقدام کننده به خودکشی را پیش‌بینی کند.