علوم پیراپزشکی و بهداشت نظامی

مقدمه: ویروس کرونا می تواند قسم تهای مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهد. به طوری که قسم تهای مختلف سیستم عصبی از جمله بافت مغز و مایع مغزی نخاعی در جریان این بیماری درگیر شده و تظاهرات عصبی مختلفی ظاهر می شود. هدف از این مطالعه مروری، بررسی اثرات ویروس کرونا بر سیستم عصبی است.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه از پایگاه‌های اطلاعاتی PubMed، Scopus، Google scholar، SID و Magiran جهت جستجوی کلمات کلیدی سیستم عصبی، کروناویروس، کووید-19 و معادل انگلیسی آنها شامل nervous system، coronavirus و covid-19 در فاصله زمانی 2019 تا 2023 استفاده شد. تعداد 135 مقاله استخراج گردید و نهایتا 19 مقاله وارد مطالعه شد.
یافته‌ها: یافته‌ها بیانگر این مطلب است که ویروس کرونا با حمله به سیستم عصبی انسان می‌تواند باعث ایجاد طیفی از تغییرات و عوارض عصبی از جمله اختلال در هوشیاری، اضطراب، افسردگی، حوادث حاد عروق مغزی، سکته مغزی و انسفالیت ویروسی شود. اختلالات چشایی و بویایی و آنوسمی (به دلیل آسیب اپیتلیال بویایی توسط ویروس مربوطه) از شایع‌ترین علائم عصبی ناگهانی کووید-19 است که مربوط به درگیری سیستم عصبی محیطی است. همچنین گزارش‌هایی مبنی بر ارتباط احتمالی بین کروناویروس‌ها و  MS وجود دارد.
بحث و نتیجه گیری: از داده‌های موجود می‌توان نتیجه گرفت که طیف وسیعی از عوارض عصبی گزارش شده در ارتباط با کووید-19 ناشی از اثرات مستقیم ویروس بر روی سیستم عصبی است، اما این اثرات هنوز به طور کامل مشخص نشده است و نیاز به تحقیقات گسترده‌تری وجود دارد. همچنین برای شناسایی هر چه بهتر این ویروس باید برای رفع چالش‌ها تدابیری اتخاذ شود تا علائم آسیب‌شناسی عصبی زودتر تشخیص داده شده و قبل از آسیب جبران‌ناپذیر مداخله درمانی انجام شود.