علوم پیراپزشکی و بهداشت نظامی

هدف : هدف از این تحقیق ارائه روشی جدید تک ایزوسنتریک  و مقایسه این روش با روش دو ایزوسنتریک در پرتودرمانی دیواره سینه بیماران مستکتومی شده با بیم فوتونی 6 مگاولت و ارائه روشی برای یافتن نقطه مرجع محاسبه دوز در روش تک ایزوسنتریک می‌باشد.

مواد و روش‌ها : 18 بیمار که تحت پرتودرمانی دیواره سینه پس از مستکتومی قرار داشتند، در سیستم طراحی درمان رایانه‌ای به روش‌های دو ایزوسنتریک و تک ایزوسنتریک مورد طراحی درمان قرار گرفتند. پارامترهای دوزیمتریکی مربوط به بافت هدف و اندام‌های بحرانی برای این روش‌ها به دست آمده و با یکدیگر مقایسه شدند. برای یافتن نقطه مرجع محاسبه دوز در طراحی درمان‌های تک ایزوسنتریک، بافت هدف به 9 منطقه تقسیم‌بندی شد و 17 نقطه در مرکز این نواحی و مرزهای نواحی به عنوان نامزدهای نقطه محاسبه دوز، دزیمتری شدند. پس از یافتن نقطه محاسبه دوز در درمان تک ایزوسنتریک، محاسبات دزیمتری مربوط به بیماران برای هر دو روش تک ایزوسنتریک و دو ایزوسنتریک انجام شد.

یافته‌ها : مؤلفه عرضی نقطه محاسبه دوز در یک‌سوم فاصله میان مرکز هندسی و بردر عرضی دیواره سینه در جهت عرضی به سمت بردر خارجی قرار داشت. مؤلفه طولی این نقطه با مؤلفه طولی مرکز هندسی دیواره سینه برابر بود و در عمق 2 تا 3 سانتیمتر زیر پوست بیمار پیدا شد. توزیع دوز میان دو روش تک ایزوسنتریک و دو ایزوسنتریک برای اندام‌های بحرانی و حجم ناحیه‌ای از هدف که با دوز 95% پوشش داده می‌شود، تفاوت معناداری نداشت.  اگرچه تفاوت معناداری برای پوشش 105% از دوز تجویزشده و بیشینه دوز رسیده به بافت هدف وجود داشت که روش  تک ایزوسنتریک مقادیر کمتری را نشان می‌دهد.

بحث و نتیجه‌گیری : با توجه به نتایج، به دلیل تنظیم مناسب میدان‌ها و عدم همپوشانی میدان‌ها در روش تک ایزوسنتریک انتظار می‌رود که نقاط داغ و سرد و نواحی با دوز بیش از حد مجاز کمتری مشاهده شود. که نتایج نیز همین را نشان می‌دهند. نقطه محاسبه دوز نیز در روش تک ایزوسنتریک به این دلیل به سمت کناره‌ها کشیده می‌شود که در ناحیه زیر بغل بیماران حجم بافت دیواره سینه افزایش می‌یابد. از روش تک ایزوسنتریک جدید ارائه شده در این مطالعه می توان برای طراحی درمان مناسب تر در پرتودرمانی دیواره سینه بیماران مستکتومی شده، به جای سایر روشهای معمول استفاده نمود.